Projekt Zdrowie
Nowy Targ
WITAMINA D
Czym jest i jaka jest jej rola?
Witamina D to jedna z witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, mająca ogromny wpływ na zdrowie człowieka. Odpowiada przede wszystkim za regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, czyli wyrównywanie stosunku wapnia do fosforu w organizmie. Wpływa również na wchłanianie wapnia w jelicie, wzmacnia odporność oraz mineralizuje zęby i kości. Witamina D jest syntetyzowana w 80% w skórze pod działaniem promieni ultrafioletowych. W miesiącach zimowych często występuje niedobór witaminy D, co z kolei prowadzi do obniżonej odporności i częstszych infekcji wirusowych, dlatego warto suplementować ją cały rok, a w szczególności w okresie od września do kwietnia., kiedy nasłonecznienie jest mniejsze.
U dzieci, kobiet w ciąży, i karmiących witamina ta jest niezwykle istotna, ponieważ odpowiada za prawidłowy rozwój kości dzieci oraz może pomóc zapobiegać krzywicy.
Gdzie występuje?
Witamina D występuje w dwóch formach:
• witaminę D2 (ergokarcyferol), naturalnie występującą w organizmach roślinnych
• witaminę D3 (cholekarcyferol), naturalnie występująca w organizmach zwierzęcych.
Najwięcej witaminy D zawierają ryby m.in. węgorz, śledź czy łosoś. Obecna jest ona także w produktach nabiałowych, czyli w mleku i jego przetworach, takich jak na przykład sery, masła i jogurty.
Rekomendowane dzienne spożycie różni się w zależności do której grupy wiekowej obecnie należymy:
• noworodki, niemowlęta i dzieci (0-18 lat) powinny przyjmować 600-1000 IU
• otyłe dzieci i otyła młodzież 1200-2000 IU, zależnie od stopnia otyłości, przez cały rok, jeśli nie jest zapewniona efektywna synteza skórna witaminy D w miesiącach letnich.
• zdrowi dorośli i seniorzy 800-2000 IU
• otyli dorośli i otyli seniorzy 1600-4000 IU
• kobiety w ciązy i karmiące piersią 1500-2000IU
Niedobór witaminy D
Witamina D jest niezbędna każdemu z nas, niezależnie od wieku. Należy pamiętać, aby na początku ciąży suplementację witaminy D ustalić z lekarzem. Wykazano, że zbyt mała ilość witaminy D może prowadzić do m.in:
• depresji
• uczucia ciągłego zmęczenia
• nowotworów mi.in. trzustki lub jelita grubego
• niektórych postaci białaczek
• bólów kości i stawów oraz stanów zapalnych skóry
• obniżenia odporności
• choroby nadciśnieniowej
• cukrzycy typu I
Niedobory witaminy D powodują również chorobę Alzheimera oraz Parkinsona, a także schizofrenię. Dlatego ważne jest, by dbać o poziom witaminy D w organizmie. Niedobory można uzupełniać zróżnicowaną dietą. W okresie wzmożonego zapotrzebowania na witaminę D, czyli jesienią i zimą, możemy ją również suplementować
Witamina D- norma
• niedobór <20ng/ ml • niska 20-30ng/ ml • prawidłowa 30-50ng/ ml • podwyższona 50-100 ng/ml • potencjalnie toksyczna 100-150 ng/ ml • wartość toksyczna >150 ng/ ml
Kiedy warto wykonać badanie?
Badanie witaminy D wykonuje się w przypadku oceny nieprawidłowości gospodarki wapniowo – fosforanowej, zaburzeń metabolicznych, przewlekłych chorób nerek oraz w sytuacji podejrzenia niedoboru lub zatrucia tą witaminą. Ponadto badanie pomaga w diagnozowaniu i monitorowaniu chorób przytarczyc oraz diagnozowaniu przyczyn zmniejszonej gęstości kości.